In dit artikel geven we graag enige achtergrondinformatie over de Gedragscode en bijbehorende zaken. We hebben gemerkt dat de ‘parate kennis’ over de Gedragscode de afgelopen jaren, mede onder invloed van corona en door personele wisselingen, iets naar de achtergrond is gezakt. De Landelijke Commissie zet de komende periode daarom in op het nader informeren van de medewerkers van onderwijsinstellingen over de Gedragscode. Vindt u het fijn wanneer het bureau van de Landelijke Commissie bij uw onderwijsinstelling langs komt om u en uw team nader te informeren over de Gedragscode? Stuurt u dan een e-mail naar info@internationalstudy.nl zodat we een afspraak met u in kunnen plannen.
Wat is de Gedragscode en door wie is het opgesteld?
De Gedragscode is een document dat gedragsregels voor onderwijsinstellingen over de omgang met internationale studenten bevat. Deze gedragsregels vloeien voort uit de onderling gemaakte afspraken tussen de vertegenwoordigers van onderwijsinstellingen, gerepresenteerd door de koepelorganisaties Vereniging Hogescholen, de Nederlandse Raad voor Training en Opleiding (NRTO) en Universiteiten van Nederland (UNL), over de omgang met internationale studenten. U kunt hierbij denken aan afspraken over de voorlichting aan internationale studenten of de (taal) eisen waaraan zij moeten voldoen alvorens ingeschreven te kunnen worden bij uw instelling. De Gedragscode is een product van zelfregulering – het zijn immers gezamenlijk gemaakte afspraken door het hoger onderwijsveld. Wel wordt de Gedragscode gesteund door de Nederlandse overheid – te weten het Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap, het Ministerie van Justitie en Veiligheid en de uitvoeringsorganisaties Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) en de Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND). Onderwijsinstellingen die de Gedragscode ondertekenen, committeren zich aan de gemaakte afspraken.
Wat is globaal de inhoud van de Gedragscode?
Internationale studenten hebben onder meer belang bij heldere informatie en een duidelijk onderwijsaanbod. In de Gedragscode hebben de onderwijsinstellingen vastgelegd waarover de (aankomende) internationale student minimaal geïnformeerd moet worden. Ook zijn er in de Gedragscode voorwaarden vastgelegd op het gebied van onderwijsaanbod. Opleidingen dienen in beginsel te zijn geaccrediteerd door de Nederlands Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) of door een buitenlandse accreditatieorganisatie overeenkomstig hetgeen hierover is bepaald in de Whw. Verder zijn er, als het gaat om Engelstalig onderwijs, in de Gedragscode minimale eisen vastgelegd betreffende de beheersing van het Engels. Tevens stelt de Gedragscode voorwaarden aan de samenwerking met agenten en private aanbieders van onderwijs. In de Gedragscode is verder opgenomen dat instellingen de IND informeert zodra een buitenlandse student niet meer bij de onderwijsinstelling studeert. Een ander belangrijk onderdeel van de Gedragscode is de mogelijkheid om een klacht in te dienen bij de Landelijke Commissie. Indien een internationale student meent dat zijn of haar onderwijsinstelling één of meerdere artikelen van de Gedragscode heeft geschonden en de student de interne klachtenprocedure bij de onderwijsinstelling volledig heeft doorlopen, kan de student een verzoekschrift bij de Landelijke Commissie indienen. Ook een (vertegenwoordiger van een) onderwijsinstelling kan een verzoekschrift indienen wanneer de instelling van mening is dat een andere onderwijsinstelling de Gedragscode schendt.
Wat is de rol van de Landelijke Commissie en hoe ziet de Commissie er uit?
In de Gedragscode is opgenomen dat een onafhankelijke Landelijke Commissie toeziet op de naleving door de onderwijsinstellingen van de bepalingen uit de Gedragscode. Dit doet zij onder meer door het uitvoeren van onderzoeken en het behandelen van verzoekschriften van internationale studenten of onderwijsinstellingen. De Landelijke Commissie bestaat uit een onafhankelijke voorzitter, twee leden die benoemd zijn door de Vereniging Hogescholen, twee leden die benoemd zijn door de UNL en één lid die benoemd is door de NRTO. Ook zijn er voor alle leden plaatsvervangend leden aanwezig.
Wat is de rol van DUO?
De rol van DUO is tweeledig. Aan de ene kant is zij aangewezen als Registerbeheerder. DUO beoordeelt de aanvragen van de onderwijsinstellingen die in het Register behorende bij de Gedragscode opgenomen willen worden. Ook zorgt zij dat het Register openbaar en actueel is. Aan de andere kant is DUO verantwoordelijk voor de bemensing van het bureau van de Landelijke Commissie. Het bureau voert de werkzaamheden van de commissie uit en bestaat momenteel uit één secretaris en twee onderzoekers. In een convenant tussen DUO en de Landelijke Commissie is vastgelegd dat zij vanuit een onafhankelijk positie hun werkzaamheden voor de commissie uitvoeren.
Wat is de relatie tussen de Gedragscode en het Vreemdelingenrecht?
Ondertekening van de Gedragscode is één van de voorwaarden voor de erkenning als referent door de IND. Dit is een bijzondere positie voor onderwijsinstellingen waarmee verblijfsvergunningen voor niet-EU studenten vlot en efficiënt aangevraagd kunnen worden. In ruil hiervoor dragen onderwijsinstellingen de verantwoordelijkheid voor de student. De overheid stelt de ondertekening van de Gedragscode als voorwaarde voor het verlenen van verblijfsvergunningen aan internationale studenten van buiten de EU. Bovendien is in de Gedragscode vastgelegd dat een verblijfsvergunningplichtige internationale student ieder jaar minimaal 50% van de nominale studiepunten moet behalen om de verblijfsvergunning te kunnen behouden.
Wat zijn de restricties bij het afleggen van een online taaltest?
In artikel 5.2 van de Gedragscode wordt de taaltabel weergegeven. In deze taaltabel zijn taaltesten opgenomen welke geaccepteerd worden in het kader van de Gedragscode. Dit betekent dat als een internationale student een bepaalde minimale score op één van deze taaltesten behaalt, het certificaat door de onderwijsinstelling kan worden geaccepteerd als voldoende bewijs van de Engelse taalvaardigheid. De onderwijsinstelling mag overigens hogere eisen stellen aan de te behalen scores. Ook mag de onderwijsinstelling bij enigerlei twijfel altijd een certificaat van een andere taaltest die in de taaltabel is opgenomen aan de student vragen, dan wel een (online) motivatiegesprek met de student voeren. Belangrijk is dat de taaltesten die in de taaltabel opgenomen zijn afgelegd dienen te worden in een fysiek testcentrum. Met de komst van COVID-19 en vervolgens de oorlog tussen Oekraïne en Rusland, is evenwel besloten een uitzondering voor de fysieke testen te maken. Dit is beschreven in de Richtlijn die voorziet tot het afleggen van de TOEFL iBT Home Edition test. Alleen indien een testcentrum gesloten of slecht bereikbaar is wegens onveilige situaties in een land, mag een student de TOEFL iBT Home Edition test als bewijs van voldoende taalvaardigheid overleggen. Deze verruiming is van toepassing totdat de herziening van de taaltabel (artikel 5.2) is voltooid. In de tussentijd vraagt de Landelijke Commissie terughoudendheid in het gebruik van de online taaltest, zij benadrukt dat het om een uitzondering dient te gaan.
Hoe kan ik de diplomalijst gebruiken?
De diplomalijst is opgesteld door Nuffic in opdracht van de koepelorganisaties. Strikt genomen heeft de Landelijke Commissie geen rol in de totstandkoming dan wel actualisering van de diplomalijst. De diplomalijst is een hulpmiddel om te kunnen beoordelen of een internationale student vrijgesteld zou kunnen worden van de verplichting een taaltest af te leggen. Indien een student een diploma overlegt welke opgenomen is op de diplomalijst, mag de onderwijsinstelling de aankomende student vrijstellen van het afleggen van een taaltest. Deze vrijstelling is overigens géén verplichting. De aankomende internationale student kan hier dan ook geen rechten aan ontlenen. Momenteel wordt de diplomalijst in opdracht van de koepelorganisaties en in overleg met Nuffic herzien, waarbij onderzocht wordt of er eventueel nieuwe diploma’s aan de lijst toegevoegd kunnen worden.